Drugarica à la mode

Izložba Drugarica a la mode premijerno je prikazana 2006. godine na Zagrebačkom velesajmu. Njeno gostovanje u Beogradu prva je saradnja Muzeja istorije Jugoslavije i Muzeja suvremene umjetnosti Zagreb.

Iz perspektive kulture odevanja i razvoja mode period između 1945. i 1960. godine je posebno zanimljiv: susreću se dve ideološke matrice – „drugarica“ (stereotip karakterističan za jugoslоvenski socijalizam) sa sačuvanim sećanjem na stereotip „gospođe’’. Slika „drugarice koja ne prati modu“, koju je nametala zvanična ideologija susretala se sa željom za pomodnošću karakterističnom za „gospođu“ koja je od predratnog vremena sačuvala svog ličnog krojača i sklonost da prati trendove.

Razvoj mode može se pratiti u skladu sa razvojem društvene stvarnosti, tako se i u ovom domenu vidljivi uticaji promena u politici, društvenom i kulturnom životu. Omekšavanje političkog diktata (zahlađenje odnosa sa SSSR-om i otvaranje ka zapadu) omogućiće da se želja za ‘praćenjem mode’ ostvaruje, posebno u korak sa modnim trendovima koji dolaze sa zapada. Uticaj modnih časopisa, filma, fotografije, modnih revija, modnih salona, razvoj tekstilne i industrije odevanja, brži protok informacija sa zapada, stvorio je poseban odnos prema modnom diktatu visoke mode.

Na tragu tog uticaja oblikovaće se i kod „drugarice’’ želja za modom što stvara neku vrstu „hibridnog’’ stereotipa „drugarice – gospođe’’. Porast broja krojačkih salona govori o povećanom broju novih konzumentkinja mode koje se „regrutuju’’ upravo iz redova političke elite. U tim su salonima (kod Žuži Jelinek, Tilde Stepinski, Mile Granitz, Terke Tončić, Rosi Šavora) najbrojnije mušterije upravo ideološki besprekorne „drugarice’’ iz političke elite: proizvodi se moda po meri, vrlo često jeftinija varijanta mode Zapada, skromna ali izrazito kreativna i rafinirana.

Sliku nove žene, njenog odevanja i mode tog vremena izložba Drugarica a la mode prenosi kroz bogat izbor fotografija, časopisa, arhivskih snimaka i intervjua sa učesnicama tadašnje modne scene.

Autor izložbe: Ante Tonči Vladislavić

Produkcija: Muzej suvremene umjetnosti Zagreb

Organizacija: Muzej istorije Jugoslavije

Izložba Drugarica a la mode će, istovremeno sa izložbom Zlatni album, biti otvorena do 2. oktobra, svakoga dana, osim ponedeljka, od 10 do 16 sati. Ove dve izložbe – komplementarnog sadržaja – daju jedan mogući pogled na modu u Jugoslaviji od 1945. do 1968. godine: modu drugarica (a la mode) naspram mode predsedničkog para.

Izložba je realizovana uz podršku Ministarstva kulture, informisanja i informacionog društva Republike Srbije i Ureda za obrazovanje, kulturu i sport grada Zagreba.