Međunarodni dan migranata – 18. decembar

Povodom Međunarodnog dana migranata podsećamo se izložbe „Devedesete: Rečnik migracija” (05. 12. 2019 – 01. 03. 2020), čiji je cilj bio mapiranje različitih formi angažmana kroz koje su, od devedesetih do danas, akteri u polju umetnosti, aktivizma i civilnog društva adresirali probleme stvorene migracionim kretanjima u Srbiju i iz Srbije tokom devedesetih. Na izložbi je učestvovalo više od 30 savremenih umetnika/ca i umetničkih i aktivističkih kolektiva.

Na muzejskom jutjub kanalu možete pogledati selekciju video-radova i materijala koji su bili prikazani na izložbi, kao i video-dokumentaciju pojedinih pratećih programa, koji do sad nisu bili onlajn dostupni.

Među odabranim materijalima očekuje vas video-rad Vahide Ramujkić i Dionisa Eskorsa Oluja i povratak kući II, u kome se kroz paralelne snimke ratom razrušenih predela u Kordunu i razgovora sa povratnicima i predstavnicima vlasti, istražuju novonastali društveni odnosi skoro tri decenije nakon rata. Tu je i video Stambena agenda, koji beleži javnu raspravu s aktivistima, političarima i urbanistima o prekarnom položaju romskih radnika migranata u Finskoj, nastao u okviru umetničke intervencije i istraživačkog projekta, koji su sproveli Rena Redle i Vladan Jeremić u Helsinkiju u Finskoj 2010−2011. godine. Takođe, možete pogledati i dokumentarni video-zapis sa Ženama u crnom pod nazivom Povratak, koji je 2019. snimila umetnica Vesna Pavlović na lokacijama gde su se nekad nalazili kolektivni centri za smeštaj izbeglica u Maloj Krsni, Mikulji i Pančevu, kao i dokumentarni film Nepodobni građani Željka Stanetića o proterivanju građana hrvatske nacionalnosti iz Vojvodine. Pored toga, dostupan je i snimak jednog od deset malih uličnih prizora u režiji Ane Milljanić, pod nazivom Pitaš se šta će tvoj komšija o tome da kaže, izvedenog 1997. u sklopu predstave Čuj, mali čoveče! po knjizi Vilhema Rajha, realizovane u produkciji Centra za kulturnu dekontaminaciju. Takođe, možete pogledati i fragmente pozorišne predstave Rupe ili kada nismo bili svrstani, realizovane po tekstu Ivane Momčilović, a u režiji Lorana Vansona. Predstava govori o nevidljivima – izbeglicama, raseljnim licima, Romima i bivšim vojnim licima, koji su u ovoj predstavi nastupili kao glumci vlastitih života, dok se sa procesom nastanka ove predstave možete upoznati i kroz TV emisiju Glas razuma. Najzad, ovim povodom prikazujemo i snimak konferencije Slobodne privremene teritorije: juče, danas, sutra, na kojoj su izlagali Sanja Horvatinčić, Martin van der Belen, Mari Pjer de Biseret, Miloš Čvorović, Helena Klakočar, Dragan Živadinov i Ivana Momčilović, koja je ujedno bila i urednica programa. Izlaganja su bila posvećena delovanju Migrative art kolektiva (kasnije E-I-Migrative art), koga su početkom devedesetih godina osnovali jugoslovenski umetnici u egzilu, organizujući tzv. nemoguće susrete umetnika s postjugoslovenskih prostora u različitim gradovima Evrope. Članovi ovog kolektiva imali su i praksu zakopavanja umetničkih radova s ciljem da ih otkopaju kad prođe rat, te svojevrsnu potragu za njima možemo pratiti kroz kratki film pod nazivom Slobodne privremene teritorije (U potrazi za zakopanim umetničkim radovima) koji je produciran za potrebe izložbe, a u saradnji Ivane Momčilović i Akademskog filmskog centra Doma kulture Studentski grad.