Umetnost kao otpor fašizmu

Povodom obeležavanja sedam decenija od pobede nad fašizmom, 9. maja 2015. godine, na Dan pobede, u Muzeju istorije Jugoslavije bila je otvorena izložba Umetnost kao otpor fašizmu, autora Dragoljuba Kuprešanina, muzejskog savetnika MIJ. Izložba je prikazala umetničke radove nastale u vreme Drugog svetskog rata, inspirisane antifašističkom borbom u Jugoslaviji u kojoj je učestvovao i veliki broj umetnika.

Umetnici su stvarali na samom borbenom položaju, u predahu pokreta jedinica Narodno oslobodilačke vojske Jugoslavije, na oslobođenoj teritoriji, u koncentracionim logorima, ali i nakon rata. Svojim likovnim delima ostavili su svedočenja o ratnim strahotama, kroz ekspresionističko-simbolički i realističko-deskriptivni stil, izražavajući svoju viziju rata i naglašavajući unutrašnje stanje i doživljaj viđenog.

Radovi iz fonda Muzeja istorije Jugoslavije i Istorijskog muzeja Srbije, prikazuju realne scene i događaje kroz različite forme likovnog izraza: crteže, grafike, akvarele, ulja na platnu i skulpture, nastale u toku rata i u posleratnom periodu (na osnovu izvornog arhivskog materijala). Neki od radova su inspirisani sećanjima samih učesnika istorijskih događaja.

Izložba je bila podeljena po tematskim celinama (Ustanak, Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavij, Ranjenici, Zločini, Logori, Pobeda) i po vrsti eksponata (crteži, dela na platnu, skulpture). Posetici će biti u prilici da vide radove istaknutih jugoslovenskih autora: Antuna Augustinčića, Đorđa Andrejevića-Kuna, Miloša Bajića, Dušana Vlajića, Krste Hegedušića, Ismeta Mujezinovića, Vanje Raduša, Vojina Bakića, Franje Kršinića, Save Sandića i Vide Jocić.

U programu otvaranja učestvovao je i Jova Radovanović, član SUBNOR-a Srbije, publicista i borac Druge proleterske brigade, oficir JNA (pukovnik) i nosilac više odlikovanja. Izložbu je otvorio Ivan Tasovac, ministar kulture i informisanja u Vladi Republike Srbije.
Svake subote od 13 časova, organizovana su vođenja sa autorom izložbe Dragoljubom Kuprešaninom, a izložba je trajala do 9. avgusta 2015. godine.

Otvaranjem izložbe Umetnost kao otpor fašizmu, otpočela je i manifestacija Muzeji Srbije, deset dana od 10 do 10, sa temom Heroji kulturne baštine, koja je publici ponudila besplatan ulaz u muzeje i učešće u programima od 9. maja do 18. maja. Manifestacije se realizuje svake godine pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije i uz podršku Sekretarijata za kulturu i informisanje AP Vojvodine, a podršku je pružila i Delegacija EU u Srbiji.

Reč je o nacionalnoj muzejskoj inicijativi, najvećoj do sada na teritoriji Srbije, u kojoj učestvuje 64 muzeja i srodnih institucija. Besplatni programi su se odvijali na 110 lokacija i obuhvatali su čitav niz izložbi i pratećih aktivnosti u vidu prezentacija, radionica, javnih razgovora i drugih sadržaja. Cilj akcije je jačanje insititucija zaštite, posebno muzeja, i uspostavljanje kvalitetnije komunikacije sa publikom koja će u programima moći besplatno da uživa tokom tih deset dana od 10.00 časova ujutru do 22.00 časa uveče.

Manifestaciju podržavaju i strukovna muzejska udruženja Nacionalni komitet Međunarodnog saveta muzeja i Muzejsko društvo Srbije.